NHỰA PHÂN HỦY SINH HỌC VÀ MỘT SỐ SẢN PHẨM GÂY NHẦM LẪN TRÊN THỊ TRƯỜNG

Nhựa truyền thống được coi là một trong những sáng chế vĩ đại của con người, thế nhưng, đến thời điểm hiện tại, khi có quá nhiều tác hại tới môi trường, khí hậu và sức khỏe con người, chúng ta nhận ra cần phải loại bỏ hoàn toàn nhựa nếu không muốn tiếp tục hủy hoại môi trường sống. Với quan điểm mới về nhựa, nhằm khắc phục nhược điểm khó/không thể phân hủy, đòi hỏi dòng vật liệu thay thế nhựa phải có khả năng phân hủy nhanh. Trên thị trường hiện này đang tồn tại hai loại vật liệu: nhựa tự hủy Oxo và nhựa phân hủy sinh học, có tác động đến môi trường hoàn toàn trái ngược nhưng lại khó có thể phân biệt.

Hiện nay, rất dễ tìm thấy những sản phẩm nhự tự hủy OXO vẫn ghi nhãn mác là “có khả năng phân hủy sinh học” được bày bán trên thị trường. Trong khi đó, thực tế cho thấy, nhựa tự hủy OXO khi đưa vào môi trường thì nhựa vẫn là nhựa, dù có phân rã ra thành các mảnh nhỏ. Loại nhựa này chỉ phân hủy một phần, tức khi thải ra môi trường, trước tác động của môi trường sẽ bị phân rã thành những mảnh nhựa nhỏ, các hạt vi nhựa. Các mảnh nhựa nhỏ này vẫn tồn tại hàng chục năm thậm chí hàng trăm năm trong môi trường. Để làm ra loại nhựa này, người ta trộn nhựa nguyên chất với hợp chất kim loại hữu cơ. Vì thế, khi phân rã, những mảnh nhựa nhỏ, chất vi nhựa, muối kim loại, kim loại nặng sẽ nằm lại trong môi trường, gây tác hại cho môi trường đất, nước, … Điều này khiến cho nhựa tự hủy OXO còn nguy hiểm hơn nhựa truyền thống, khi chúng phân rã thành những mảnh nhỏ, vi nhựa và các kim loại nặng sẽ ngấm sâu vào trong đất không thể thu hồi như nhưa truyền thống vốn khó có thể phân mảnh nhỏ.  Nhiều nước trên thế giới đã lên án nhựa tự hủy OXO vì vi nhựa. Kim loại nặng từ sản phẩm nhựa tự hủy OXO khi phân rã sẽ dễ dàng đi vào chuỗi tuần hoàn thực phẩm, gây tác động xấu tới sức khỏe con người. Vì vậy, một số nước Châu Âu đã cấm dùng nhựa tự hủy OXO.

Còn tại Việt Nam, nhiều công ty sản xuất các sản phẩm dùng 1 lần làm từ nhựa và được bán tại các siêu thị, phổ biến nhất là túi, cốc, thìa, dĩa, gang tay nilong, …. Thế nhưng, lại lập lờ trong việc phân biệt nhựa phân hủy sinh học hoàn toàn và nhựa tự hủy OXO khi đều mang danh “phân hủy sinh học”. Chính điều này đã khiến người tiêu dùng lầm tưởng rằng, nhựa tự hủy OXO thân thiện với môi trường, nhưng thực tế, nó lại gây độc hại cho môi trường.

Nhựa phân hủy sinh học thực sự là loại có khả năng phân hủy hoàn toàn thành CO2, H20 và sinh khối trong điều kiện độ ẩm, ánh sáng, và vi sinh vật thích hợp.

Không khó để tìm thấy những sản phẩm nhựa tự hủy OXO gắn mác phân hủy sinh học được bày bán trong các siêu thị hiện nay

Trong phòng thí nghiệm, để phân biệt nhựa phân hủy sinh học hoàn toàn và nhựa phân rã, ta có thể sử dụng dung môi. Cho màng nhựa vào dung môi CH2Cl2, nếu màng nào tan hoàn toàn trong dung môi thì đó là nhựa phân hủy sinh học hoàn toàn, nếu màng không tan thì đó là nhựa phân rã hoặc là nhựa PE, PP.

Cách đơn giản hơn để người tiêu dùng dễ dàng nhận biết sản phẩm từ nhựa tự hủy OXO khi mua sắm các sản phẩm sử dụng một lần như sau:

Các dòng sản phẩm từ nhựa tự hủy OXO khi bày bán trên thị trường, đặc biệt là trong các trung tâm thương mại, các siêu thị lớn đều phải kê khai đầy đủ bảng thành phần vật liệu. Nếu trong bảng thành phần có cụm từ là nhựa PE, PP và phụ gia hệ OXO degradable thường được mô tả bằng những từ ngữ như: “OXO”; “chất tự phân hủy Self-Biodegradadle”; “D2W”  thì đó chính là nhựa phân rã OXO.

Ngừng sử dụng nhựa, cũng càng phải ngừng sử dụng nhựa phân rã, nhựa tự hủy OXO để chung tay bảo vệ môi trường, ngăn cản ô nhiễm “trắng”, ô nhiễm nhựa.